Overcapaciteit blijft het grote probleem, terwijl de herschikking van de Chinese economie van investerings- en exportgerichte groei naar meer particuliere consumptie verder gaat.
- Tot dusver weinig consolidatie-inspanningen
- Hoge hefboomwerking blijft een probleem
- Aantal insolventies stijgt naar verwachting verder in 2016
In 2015 daalde de Chinese staalproductie met 2,3% - het eerste jaar sinds 1981 dat dit gebeurde. Volgens de China Iron & Steel Association (CISA) daalde de totale omzet van zijn leden in 2015 met 19%, tot ongeveer CNY 2,89 biljoen (EUR 392 miljard), terwijl het algemene nettoverlies CNY 64,5 miljard (EUR 8,7 miljard) bedroeg. In het eerste kwartaal van 2016 herpakten de Chinese vraag naar staal en de winst van bedrijven zich dankzij enkele stimuleringsmaatregelen van de overheid. Die heropleving was echter van korte duur; in juni 2016 daalde de winst opnieuw en de vraag naar staal daalt naar verwachting met 4% in 2016 en met 3% in 2017. Deze verlieslatende omstandigheden zullen waarschijnlijk nog verergeren in 2016 en 2017. De voorbije vier jaar zijn de staalprijzen immers voortdurend gedaald.
Overcapaciteit blijft het grote probleem, terwijl de herschikking van de Chinese economie van investerings- en exportgerichte groei naar meer particuliere consumptie verder gaat. De groei van het Chinese bbp vertraagt naar verwachting met 6,5% in 2016 en met 6,3% in 2017, tegenover 6,9% in 2015.
In 2015 steeg de Chinese staalexport met 20,3% op jaarbasis, tot 111,2 miljoen ton. Deze groei vertraagde tot 11,5% op jaarbasis in het eerste kwartaal van 2016 en verwacht wordt dat de staalexport zal afvlakken in 2016 en daarna zal dalen, aangezien meer landen invoerheffingen op Chinees staal zullen opleggen. In maart 2016 legde de VS 266% invoerheffingen op voor bepaalde Chinese staalproducten en in januari 2016 kondigde de EU nieuwe tarieven aan voor stalen balken voor gebruik in de bouw; die tarieven werden verhoogd van 9,2% naar 13%.
De Chinese overheid heeft herhaaldelijk gezegd dat ze de overproductie van staal gaat verminderen en de sector gaat consolideren, bijvoorbeeld door 60% van de totale staalcapaciteit van het land proberen te concentreren bij de 10 grootste staalproducenten. Tot dusver boekten ze daar weinig succes mee; regionale overheden hebben immers goede redenen om de lokale productie te ondersteunen waar mogelijk, om op die manier banen en prestige te behouden. Hoewel een uitgebreide consolidatie van de sector nog veraf is, werden de consolidatie-inspanningen eindelijk opgedreven in 2016. Beschuldigingen omtrent Chinese staaldumping zal de overheid ook onder druk zetten om de binnenlandse staalproductie en -export de komende jaren terug te schroeven.
Volgens de World Steel Association zal de Chinese staalproductie met gemiddeld 1,4% per jaar krimpen tussen 2016 en 2020, tegenover een gemiddelde groei van 4,9% tussen 2011 en 2015.
Zowel voor staalproducenten als voor staalhandelaren zijn bankleningen de grootste financieringsbron. Een hoge hefboomwerking was de laatste paar jaar een groot probleem, naast schaduwbankactiviteiten, terwijl veel staalbedrijven herhaaldelijk hetzelfde onderpand gaven voor leningen bij verschillende banken; daardoor vergrootten ze het risico. Tegelijkertijd worden leningen – vooral aan staalhandelaren – gebruikt voor andere doeleinden dan investeringen in staal, bijvoorbeeld om in meer rendabele bedrijfsactiviteiten te investeren. De verstrengeling van leninggaranties in de Chinese staalsector houdt in dat kredietverzuim door één enkel bedrijf een kettingreactie teweeg kan brengen bij een hele reeks andere bedrijven, die vaak borg staan voor de schulden van hun failliete concurrenten. Om al deze redenen is er een groot potentieel systemisch risico voor banken, waardoor ze genoodzaakt zijn om leningen te schrappen.
In 2014 verlaagden tal van banken plotseling hun kredietlijnen, waardoor veel spelers zich genoodzaakt zagen onmiddellijk uit de markt te stappen. Betalingen in de Chinese staal- en metaalindustrie gebeuren na gemiddeld 60 à 120 dagen. De voorbije twee jaar was het betalingsgedrag bijzonder slecht en de komende maanden wordt een verdere stijging van de betalingsachterstanden verwacht. Het aantal insolventies is sterk gestegen in 2015 en de eerste helft van 2016 en stijgt naar verwachting verder door de vertraging in de bouwsector, in combinatie met de kleine marges, nettoverliezen en hoge hefboomwerking van staalbedrijven. Hoewel grote staalproducenten met een overheidsachtergrond nog enige veerkracht hebben, kampen veel particuliere staal- en metaalproducenten met ernstige problemen. Veel Chinese staalen metaalhandelaren hebben weinig vaste activa en hebben te lijden onder krappe marges en zeer beperkte bankfaciliteiten.
Gezien de momenteel zwakke prestaties hanteren we een zeer restrictief acceptatiebeleid voor de staal- en metaalindustrie.
