Market Monitor - Focus op chemische sector - Nederland

Marktprestaties in een oogopslag

Nederland

• Groei zou in 2015 weer aantrekken
• Meer investeringen dan in de vorige jaren
• Meer concurrentie vanuit de VS en China

De chemische sector is één van de toonaangevende bedrijfstakken in Nederland en één van de sterkste chemische clusters ter wereld: het Antwerpen-Rotterdam-Rijn-Ruhrgebied (ARRR). Basischemicaliën (zoals petrochemicaliën, meststoffen en polymeren) vertegenwoordigen ongeveer tweederde van de omzet. Omwille van het economische belang ervan riep de Nederlandse overheid deze sector uit tot een van de nationale groeisectoren.

Volgens de vereniging van de Nederlandse chemische industrie profiteerden de chemische bedrijven in 2014 van een zwakkere wisselkoers van de euro en lagere energieprijzen. In de eerste drie kwartalen van 2014 boekte de chemische sector een bescheiden groei, terwijl de productie met meer dan 2% steeg.

Het vierde kwartaal van 2014 was echter niet zo positief, vooral door verschillende onderhoudsstops in december. In de laatste drie maanden van 2014 daalden de omzet, productie en marges. In 2014 daalde de algemene productie met 0,5% en de omzet met 3%.

Het eerste kwartaal van 2015 betekende een ommekeer voor de chemische sector; de productie steeg immers met meer dan 4% ten opzichte van het vierde kwartaal van 2014 en de export nam opnieuw toe. Als gevolg daarvan ging het ondernemersvertrouwen erop vooruit en verwachten meer chemische bedrijven hogere productiecijfers en verkoopprijzen in 2015. Ook verwacht men dat de Nederlandse chemische bedrijven in 2015 meer zullen investeren dan in 2014. Dat is een goed teken, aangezien de investeringen de voorbije jaren als onvoldoende werden beschouwd: in 2013 en de vorige jaren investeerde de chemische sector maximaal € 1,5 miljard per jaar, terwijl een investeringspeil van 2 miljard nodig was voor de vereiste innovaties.

Eind 2014 kwamen de Nederlandse Minister van Economische Zaken en vertegenwoordigers van de grootste Nederlandse chemische bedrijven een reeks maatregelen overeen om het concurrentievermogen van de sector op te krikken. Het maatregelenpakket was o.a. bedoeld om de regeldruk te verlichten en de regionale chemische clusters verder te versterken.

Nederlandse chemiebedrijven diversifieerden hun export naar buitenlandse groeimarkten, waardoor ze minder afhankelijk werden van de economische ontwikkelingen in Europa. De sector profiteert ook van eerdere  kostenbesparingsmaatregelen en lagere energieprijzen.

Dit alles stemt de Nederlandse chemische sector gematigd optimistisch over zijn toekomstige aanwezigheid op de internationale markt. De concurrentie van hoofdzakelijk Chinese en Midden- Oosterse chemiebedrijven neemt echter toe; segmenten die vooral op olie gebaseerd zijn, voelen ook het concurrentienadeel ten opzichte van hun Amerikaanse tegenhangers, die van lagere productiekosten kunnen profiteren dankzij goedkoop schaliegas en olie. Dat hindert verdere investeringen in Nederlandse faciliteiten en blijft de bedrijfsmarges onder druk zetten.

In 2014 waren er maar weinig betalingsachterstanden en insolventies; dat zou zo blijven in 2015. De bedrijven uit de sector hebben doorgaans een lage schuldenlast en de banken zijn bereid om leningen te verstrekken. Daarom en wegens de betere bedrijfsvooruitzichten voor 2015 blijft ons acceptatiebeleid voor deze sector over het algemeen open. We volgen de bedrijfsprestaties op door de meest recente financiële gegevens van kopers te verkrijgen en onze klanten te vragen hun handelservaringen, lopende bestellingen en openstaande betalingen mee te delen.