CEE Landenrapport - Tsjechië

Economieën in Centraal-, Oost- en Zuidoost-Europa:

Atradius STAR rating van het politieke risico*:

Hongarije: 5 (matig risico) - positief
Polen: 3 (matig-laag risico) - negatief
Slowakije: 3 (matig-laag risico) - stabiel
Tsjechië: 3 (matig-laag risico) - stabiel
Turkije: 5 (matig risico) - stabiel

* De STAR rating loopt van 1 tot 10, waarbij 1 het laagste risico aangeeft en 10 het hoogste. De 10 ratingstappen zijn samengevoegd tot 5 algemene  categorieën om hun interpretatie in termen van kredietkwaliteit te vergemakkelijken. Beginnende vanaf het gunstigste deel van het kwaliteitsspectrum, variëren die categorieën van ‘laag risico‘, ‘matig-laag risico‘, ‘matig risico‘, ‘matig-hoog risico‘ tot ‘hoog risico‘, met een aparte score gereserveerd voor ‘zeer hoog risico‘. In aanvulling op de 10-puntsschaal zijn aan elke stap op de schaal ratingmodifiers verbonden: ‘positief‘, ‘stabiel‘ en ‘negatief‘. Dankzij de  ratingmodifiers is het mogelijk om verder te verfijnen en differentiëren tussen landen in termen van risico. Klik hier voor meer informatie over de Atradius STAR rating.

 

Tsjechië

 

 

Politieke situatie

Staatshoofd: President Milos Zeman (sinds maart 2013)
Regeringsleider: Premier Bohuslav Sobotka (sinds januari 2014)
Bevolking: 10,5 miljoen inwoners

Stabiele coalitieregering

Tsjechië wordt sinds januari 2014 geleid door een centrumlinkse coalitie, die 111 van de 200 parlementszetels in handen heeft. De grootste partij in de coalitie is de linkse CSSD van de Tsjechische sociaal-democraten, met daarnaast de centrumpartij ANO 2011 en de christen-democraten van KDU-CSL.

Economische situatie

Het economisch herstel wint aan kracht

 

 

In 2012 en 2013 kromp de Tsjechische economie, deels als gevolg van de bezuinigingsmaatregelen, terwijl belastingverhogingen en besparingen in de publieke sector de koopkracht en het vertrouwen van gezinnen en ondernemingen ondermijnden. Tegelijk leed de export onder de verminderde vraag van de Europese handelspartners. De verhouding tussen export en bbp behoort met ruim 75% tot de hoogste in de EU, wat maakt dat een terugval van de buitenlandse handel zware gevolgen kan hebben.

Toch keerde in 2014 de groei terug, dankzij de toegenomen particuliere consumptie, stijgende investeringen en overheidsuitgaven. Door de robuuste binnenlandse vraag en een gunstig economisch klimaat in de eurozone zal het
Tsjechische bbp naar verwachting in 2015 3,0% en in 2016 3,1% groeien. Verwacht wordt dat de particuliere consumptie, industriële productie en investeringsgroei in 2015 verder zullen versnellen. En gezien de verbeterde  internationale concurrentiepositie, zal ook de export de stijgende lijn aanhouden.

Om de concurrentiepositie van het land te verbeteren en de export te stimuleren heeft de Centrale Bank in 2013 geïntervenieerd op de valutamarkt. Daarbij heeft de aankoop van euro‘s geleid tot een verzwakking van de koruna tegenover de euro. Sindsdien heeft zij herhaaldelijk verklaard automatisch te zullen blijven interveniëren om de wisselkoers van de koruna tot maximaal 27 per euro te laten stijgen, en dit minstens tot midden 2016. Aangezien de economie het goed bleef doen en de koruna in waarde toenam, is de Centrale Bank in juli 2015 opnieuw tussenbeide gekomen op de deviezenmarkt om het valutaplafond in stand te houden.

 

 

Met haar tussenkomsten wil de Centrale Bank ook de inflatie een duwtje in de rug geven, omdat een waardevermindering van de koruna importeren duurder maakt. Sinds eind 2012 – en omdat het effect van een btw-verhoging vrijwel is uitgewerkt – zijn de consumentenprijzen begonnen te dalen. Ondanks een recente lichte toename zal de inflatie in 2015 slechts 0,5 % bedragen en daarmee de 2 %-doelstelling van de Centrale Bank niet halen. Uiteindelijk zal de inflatie in 2016 naar verwachting 1,8 % toenemen.

De werkloosheid in Tsjechië bedroeg 6,1% in 2014 (minder dus dan de 7,0 % in 2013). Gezien het economische herstel zal dit cijfer in 2015 en 2016 naar verwachting nog verder dalen.

Jaarlijks begrotingstekort sinds 2013 minder dan 3% van het bbp

 

 

De daling van het begrotingstekort van 3,9% van het bbp in 2012 naar slechts 1,2%, waardoor de Maastricht-norm van 3% op het bbp werd gehaald, heeft ervoor gezorgd dat de overheidsfinanciën er in 2013 beter aan toe waren. Het begrotingstekort is sindsdien onder deze drempel gebleven en de verwachting is dat dit ook in 2015 (2,2% van het bbp) en 2016 (2,7% van het bbp) het geval zal zijn. Waar de overheidsschuld in 2013 nog 45,0% van het bbp bedroeg, nam deze in 2014 af tot 42,6% van het bbp. De  schuld zal ook in 2015 verder dalen tot 41% van het bbp, wat laag is in vergelijking met andere landen in de regio.

De forse economische groei zal de overheidsschuld naar verwachting ook de volgende jaren op een laag peil houden.
De verbeterde toestand van de overheidsfinanciën betekent dat Tsjechië probleemloos zou moeten kunnen toetreden tot de euro. Politiek gezien bestaat er in Tsjechië evenwel geen eensgezindheid over toetreding tot de eurozone en het
is niet waarschijnlijk dat het land daar nog vóór 2018 deel van zal uitmaken.

De lopende rekening is stabiel en de verwachting is dat in 2015 weer een overschot van 0,6% van het bbp zal worden geboekt. 2016 zal dan wellicht een tekort van 0,6% worden opgetekend, omdat de bloeiende binnenlandse markt de import zal doen toenemen. De buitenlandse schuldenlast is de afgelopen jaren aanzienlijk gestegen tot ruim 55% van het bbp (tegenover 42% van het bbp in 2007), maar blijft beheersbaar.