Er wordt verwacht dat het insolventiepeil in vooraanstaande markten in 2016 met amper 3% zal afnemen, een absoluut dieptepunt sinds 2012.
Samenvatting:
- Atradius voorspelt voor dit jaar voor de meeste vooraanstaande markten weinig of geen verbetering in het aantal insolventies. Er wordt een lichte verbetering van amper 3% verwacht, het laagste percentage sinds 2012.
- Door het ongunstige externe klimaat en de lage grondstofprijzen nemen de bedrijfsrisico's toe en kan het aantal faillissementen ondanks de heropleving op de eigen thuismarkt opnieuw de hoogte ingaan.
Bedrijfsrisico's gaan in stijgende lijn
Na de positieve ontwikkelingen van 2015 zouden de bedrijfsrisico's in tal van vooraanstaande markten dit jaar opnieuw toenemen. Atradius verwacht voor de meeste markten weinig of geen verbetering, met scherp neerwaartse risico's voor de vooruitzichten als gevolg van de lage olieprijzen, de normalisatie van het Amerikaanse monetaire beleid en de onzekerheid omwille van de slabakkende opkomende markten.
De lage grondstofprijzen voorspellen bovendien weinig goeds voor uitgesproken grondstofafhankelijke economieën, onder meer Australië en Noorwegen, waar de uitvoer van grondstoffen meer dan 60% van de totale uitvoer uitmaakt. Hoewel we zien dat beide economieën zich langzaam aanpassen, mede dankzij de depreciërende munt en het versoepelde monetaire beleid, wordt verwacht dat het aantal faillissementen in Australië met 6% zal toenemen en in Noorwegen stabiel zal blijven. Het absolute peil ligt in beide economieën nog steeds boven het peil van voor de crisis, respectievelijk +22% en +42%. De lage olieprijzen voeren de druk in Noord-Amerika verder op omwille van de afnemende investeringen in relatief dure Amerikaanse en Canadese olie. In Canada wordt een status quo verwacht, terwijl het insolventiepeil in de Verenigde Staten met slechts 2% zou dalen.
De insolventiematrix 2016
Het verkrappende monetaire beleid van de Federal Reserve kan problemen opleveren voor ondernemingen in de VS gezien handelsleningen duurder worden. Het afwijkende monetaire beleid van de VS ten opzichte van de meeste andere vooraanstaande markten verhoogt evenwel de aantrekkelijkheid van Amerikaanse activa voor internationale investeerders, wat het algehele liquiditeitsniveau in de VS zou opkrikken maar elders het omgekeerde effect kan hebben.
Vooral in Azië en het gebied rond de Stille Oceaan – Australië, Japan en Nieuw-Zeeland – is de onrust op de opkomende markten als gevolg van de vertraging in China en de lage grondstofprijzen een obstakel voor ondernemers. De afnemende vraag op de opkomende markten, nog versterkt door de zwakkere nationale munt, belemmert de verdere ontwikkeling van exportbedrijven in de eurozone, de VS, het Verenigd Koninkrijk en Denemarken, waar het insolventiepeil 58% boven dat van 2007 uitsteekt.
Herstel houdt aan in de eurozone
Omwille van het aanhoudende economische herstel in de eurozone zou ook het bedrijfsklimaat dit jaar verder opklaren. Die opklaring (-5% in het totale aantal insolventies) zou evenwel half zo groot zijn als in 2014, toen de economie nog geen doorstart had gemaakt. Het verwachte aantal ondernemingen dat in 2016 het faillissement zal aanvragen, bedraagt nog steeds 67% meer dan in 2007.
Vooral Griekenland blijft de vooruitzichten voor de eurozone overschaduwen met 5% extra faillissementen dit jaar, na een geschatte toename van 10% in 2015. Omwille van de politieke onzekerheid, de afnemende consumptie en beperkte beschikbaarheid van kapitaal kunnen kleine en middelgrote ondernemingen, die de Griekse economie domineren, nauwelijks het hoofd boven water houden. En de aanslepende Griekse overheidsschuldencrisis tilde het nationale insolventiepeil naar een niveau dat vijf keer hoger ligt dan in 2007.
Het aantal faillissementen aan de rand van de eurozone is beduidend groter dan toen er nog geen sprake was van een wereldwijde financiële crisis: dit percentage ligt in Portugal 4,4 keer hoger dan in 2007, in Italië 2,8 keer hoger en in Spanje 2,5 keer hoger.
Er wordt verwacht dat de opklaring in 2016 het meest voelbaar zijn in Nederland en Spanje. Het economische herstel in Ierland, dat in 2015 goed op dreef was, zou dit jaar ietwat vertragen met een daling van het insolventiepeil van 6%. Net als in Spanje is het insolventiepercentage evenwel nog steeds ruim twee keer zo hoog als voor de schuldencrisis.
Groei in faillissementen (% per jaar)
Aantal faillissementen, index
