Escalatie handelsoorlog, beleidsonzekerheid, harde landing Chinese economie, monetair beleid Fed en volatiele olieprijzen vijf belangrijkste risico's voor de wereldeconomie in 2020
Wat zijn de belangrijkste risico’s voor de solide groei van de wereldeconomie en de wereldhandel in 2020? Volgens de laatste Economic Outlook van Atradius staat een escalatie van de handelsoorlog bovenaan de lijst. De aankondiging van Amerikaanse importtarieven op staal en aluminium uit Argentinië en Brazilië, evenals de dreiging met tarieven op Franse producten, zoals kaas en bubbelwijn, zijn hiervan het meest recente voorbeeld. De invoering van Amerikaanse tarieven op Europese auto’s zijn weliswaar uitgesteld, maar een tweede front in de handelsoorlog blijft een risico voor 2020. Eventuele nieuwe Amerikaanse importtarieven zullen een reactie van de handelspartners uitlokken, wat naast China kan leiden tot opening van een ‘tweede front’ in de handelsoorlog.
De toegenomen beleidsonzekerheid, die op alle fronten gevolgen heeft voor het economische gedrag van bedrijven en huishoudens, is het tweede grote risico voor de groei in 2020. Naast de handelsoorlog beslaat deze onzekerheid ook andere gebeurtenissen, zoals brexit of het groeiende populisme in Italië. Elk van deze gebeurtenissen maakt het moeilijk om de richting van toekomstig beleid te voorspellen.
Twijfels over de robuustheid van de Chinese groei zijn een derde destabiliserende factor in de wereldeconomie. De handelsoorlog heeft het Aziatische land op een slecht moment getroffen. China kampt met een hoge schuldenlast van staatsbedrijven en lokale overheden en ziet de groei vertragen als gevolg van een verschuiving van een vooral export- en investeringsgedreven groeimodel naar een meer consumptieafhankelijk groeimodel. Tot nu toe hebben de Chinese autoriteiten tegenwicht geboden aan de handelsoorlog door middel van een ruim monetair en fiscaal beleid, evenals een bescheiden depreciatie van de munt. Het risico is echter dat de groei van de Chinese economie verder terugzakt en daarmee ook de groei van de wereldeconomie onder druk zet.
Een vierde risico voor de wereldeconomie is het beleid van de Amerikaanse centrale bank – de Federal Reserve. In december 2018 ontstond turbulentie op de financiële markten als gevolg van het verkrappende beleid van de Fed. Hoewel te snelle monetaire verkrapping als risico wat meer naar de achtergrond is verdwenen, blijven financiële markten wel gevoelig voor monetaire beleidsbeslissingen.
De mogelijke stijging van de olieprijs maakt deze lijst van risico's compleet. De huidige oliereserves zijn relatief hoog en bieden daarom enige bescherming tegen productievolatiliteit, zoals blijkt uit het beperkt negatieve effect na de aanvallen van afgelopen zomer op de Saoedische faciliteiten. De aanval bracht echter de bezorgdheid over geopolitieke risico's in het Midden-Oosten aan het licht. Een escalatie van de spanningen in de regio zou kunnen leiden tot een stijging van de prijs van ruwe olie die, indien deze aanhoudt, de wereldwijde bbp-groei zou kunnen verminderen.
