CEE Landenrapport - Polen

Economieën in Centraal-, Oost- en Zuidoost-Europa:

Atradius STAR rating van het politieke risico*:

Hongarije: 5 (matig risico) - positief
Polen: 3 (matig-laag risico) - negatief
Slowakije: 3 (matig-laag risico) - stabiel
Tsjechië: 3 (matig-laag risico) - stabiel
Turkije: 5 (matig risico) - stabiel

* De STAR rating loopt van 1 tot 10, waarbij 1 het laagste risico aangeeft en 10 het hoogste. De 10 ratingstappen zijn samengevoegd tot 5 algemene  categorieën om hun interpretatie in termen van kredietkwaliteit te vergemakkelijken. Beginnende vanaf het gunstigste deel van het kwaliteitsspectrum, variëren die categorieën van ‘laag risico‘, ‘matig-laag risico‘, ‘matig risico‘, ‘matig-hoog risico‘ tot ‘hoog risico‘, met een aparte score gereserveerd voor ‘zeer hoog risico‘. In aanvulling op de 10-puntsschaal zijn aan elke stap op de schaal ratingmodifiers verbonden: ‘positief‘, ‘stabiel‘ en ‘negatief‘. Dankzij de  ratingmodifiers is het mogelijk om verder te verfijnen en differentiëren tussen landen in termen van risico. Klik hier voor meer informatie over de Atradius STAR rating.

 

Polen

 

 

Politieke situatie

Volgende algemene verkiezingen gepland in oktober 2015

De huidige politieke situatie is stabiel. Een coalitie tussen het christen-democratische Burgerplatform (PO) en de Poolse Volkspartij of Poolse Boerenpartij (PSL) heeft sinds de verkiezingen van oktober 2011 met een kleine meerderheid in het parlement de macht in handen. De volgende parlementsverkiezingen zijn gepland voor 25 oktober 2015. Momenteel staat de conservatieve PiS-partij (Recht en Rechtvaardigheid) in de peilingen aan de leiding. Tijdens de presidentsverkiezingen van mei 2015 won de kandidaat van PiS, Andrzej Duda, het van zittend PO-president Bronislaw Komorowski.

Economische situatie

Economische groei boven gemiddelde in eurozone

 

 

De afgelopen jaren kende de Poolse economie een aanzienlijk sterkere groei dan de eurozone en deze trend zal zich de komende twee jaar naar verwachting ook doorzetten. In 2014 zorgden vooral de particuliere consumptie en  investeringen voor een bbp-groei van 3,4%. Voornamelijk de landbouw- en voedingssector hadden te lijden onder het Russische embargo op de invoer van voeding uit de EU. Vóór het verbod voerde Polen op jaarbasis immers voor 1 tot 2 miljard USD aan groenten en fruit uit naar Rusland. Anderzijds zal de Poolse economie volgens de verwachtingen profiteren van de lage energieprijzen en het herstel in de eurozone. Gezien de forse binnenlandse vraag en de stijgende export verwachten we voor 2015 een groei van 3,5% van het bbp. De groeiverwachting voor 2016 bedraagt 3,8%.

De sinds 2013 lage consumentenprijsinflatie bleef onder de 2,5%-doelstelling van de Nationale Bank van Polen (de Centrale Bank) en staat vanaf juli 2014 zelfs op een negatief cijfer. Aan de oorzaak van de deflatie liggen de binnenlandse effecten van de kelderende olieprijs en het Russische verbod op de invoer van voeding, waardoor er op de eigen markt een voedseloverschot is ontstaan. Om die reden heeft de Nationale Bank van Polen de basisrente verlaagd tot 1,5%. De consumentenprijzen zullen in 2015 naar verwachting ongewijzigd blijven en in 2016 met 1,6% stijgen.

 

 

De werkloosheid, die dan wel onder het gemiddelde in de eurozone ligt, bleef in 2014 met 9,0% hoog. In mei 2014 zorgden de hervorming van de dienst voor arbeidsbemiddeling en nieuwe systemen om mensen naar een baan te begeleiden wel voor een daling in vergelijking met 2013 (10,3%). Vooral in de industriële productie en in het onderwijs is de vraag naar nieuwe professionals groot. Verwacht wordt dat de werkloosheid verder zal dalen, tot 7,9% in 2015.

De Poolse overheidsschuld groeit sinds 2007 en bereikte in 2013 met 57% van het bbp haar hoogste niveau. In 2014 volgde een daling tot 50,1% van het bbp, vooral als gevolg van een pensioenhervorming (die echter op lange termijn
geen oplossing is voor de schuld). Sinds 2009 is het begrotingstekort onder de Maastricht-norm van 3% gebleven. Volgens de voorspellingen blijft dit zo in 2015 en 2016, maar het tekort in 2015 zal naar verwachting wel stijgen door een vermoedelijke toename van de militaire uitgaven als reactie op de Russische inmenging in Oekraïne.

 

 

De buitenlandse schuldenlast van Polen steeg van 42% van het bbp in 2004 tot meer dan 70% in 2014. Hoewel dit een hoog percentage is, blijft het vergelijkbaar met dat van de meeste landen in Centraal- en Oost-Europa. Het tekort op de lopende rekening is terug op een meer gematigd niveau en bedroeg in 2013 1,4% en in 2014 1,3% van het bbp. Deze daling is vooral te danken aan de export, die het beter doet dan de import. Er wordt verwacht dat het tekort op de lopende rekening in 2015 zal afnemen tot 1,1% van het bbp. Een stijging van de import wegens de grotere binnenlandse vraag zal in 2016 wel opnieuw tot een toename tot 2% van het bbp leiden.

Tijdens de kredietcrisis van 2008 en 2009 heeft de Poolse munt ten opzichte van de euro veel waarde verloren. Sindsdien is de wisselkoers echter relatief stabiel gebleven en momenteel doet niets vermoeden dat er grote schommelingen zouden optreden. De investeringsgraad in Polen is over het algemeen behoorlijk goed en de regering kan op de financiële markten tegen redelijke tarieven geld lenen. Het rendement daalt nog omdat de vraag in andere landen naar Poolse buitenlandse schuld groot is en de Europese Centrale Bank (ECB) monetair een minder strak beleid voert. Polen heeft een stevige economische basis die het land moet kunnen beschermen als het sentiment onder  beleggers negatief zou worden.