
Ernstige wanbetalingen kunnen vaak in verband worden gebracht met twee fenomenen: ‘zwarte zwanen’ (‘Black Swans’) en ‘grijze neushoorns’ (‘Grey Rhinos’). Voor bedrijven die zich willen wapenen tegen kritieke, onvoorziene kredietrisico’s is het cruciaal om deze concepten te begrijpen, zodat ze hun risicobeperkingsstrategieën hierop kunnen afstemmen.
Wat is een zwarte zwaan?
De term ‘Black Swan’, bedacht door risicodeskundige Nassim Nicholas Taleb, verwijst naar een onvoorspelbare, onvoorstelbare en onwaarschijnlijke gebeurtenis met een enorme impact. Zwarte zwanen zijn per definitie bijna onmogelijk te voorzien omdat ze zo zeldzaam zijn. Een voorbeeld uit de wereldwijde financiële sector is het plotselinge faillissement van een ogenschijnlijk stabiel bedrijf zoals investeringsbank Lehman Brothers en de financiële crisis in 2008.
In de context van handels- en leverancierskrediet kan een zwarte zwaan een plotselinge geopolitieke omwenteling zijn, een onverwacht faillissement van een grote klant of een natuurramp die de toeleveringsketen verstoort. Zulke gebeurtenissen overvallen bedrijven, waardoor het moeilijk is om er rekening mee te houden en de gevolgen ervan in te calculeren.
Wat is een grijze neushoorn?
Grijze neushoorns zijn zeer waarschijnlijke, impactvolle gebeurtenissen die een bedrijf ernstig kunnen schaden of zelfs het einde ervan kunnen betekenen, maar die ondanks duidelijke waarschuwingssignalen vaak worden genegeerd. Het Grey Rhino-concept werd geïntroduceerd door beleidsanalist en commentator Michele Wucker. In tegenstelling tot zwarte zwanen zijn grijze neushoorns zichtbaar en voorspelbaar, maar worden ze vaak bewust of onbewust over het hoofd gezien door onder meer gemakzucht, ontkenning, onwetendheid of focus op kortetermijnwinst.
De verslechterende financiële gezondheid van een klant kan een grijze neushoorn zijn. Uitgestelde betalingen, dalende omzetten of negatieve trends in de sector kunnen betekenen dat een klant mogelijk niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. Bedrijven die deze rode vlaggen negeren tot het te laat is, kunnen worden geconfronteerd met wanbetalingen die voorkomen hadden kunnen worden.
In de dynamische wereld van binnenlandse en internationale handel kan elk bedrijf worden getroffen door ‘plotselinge’ wanbetalingen die de financiële gezondheid beïnvloeden of het voortbestaan bedreigen.
Hoge inflatie en rentetarieven, stijgende energiekosten, verstoorde toeleveringsketens en een lagere vraag kunnen bedrijven onder druk zetten. In een dergelijk economisch klimaat is er soms maar één tegenslag nodig, zoals een grote klant die niet betaalt, onvoldoende werkkapitaal, uit de hand gelopen investeringen of een cyberaanval, om een bedrijf plotseling te laten wankelen of zelfs tot stilstand te brengen.
Als leverancier loop je het risico geconfronteerd te worden met uitgestelde betalingen en soms zelfs helemaal niet betaald te worden, omdat de gevolgen van een plotselinge wanbetaling zich ver kunnen verspreiden. Maar het tijdig herkennen van de signalen, goed crisismanagement en een sterk kredietbeleid, inclusief de juiste niveaus van kredietverzekering, kunnen helpen om existentiële risico’s te verkleinen of zelfs te voorkomen.
- Bedrijven die al onder druk staan door economische omstandigheden, kunnen zwaar worden getroffen door een wanbetalende klant of een externe dreiging zoals een cyberaanval.
- Professioneel risicobeheer, waaronder een goede kredietverzekering, kan helpen de risico’s van plotselinge of onverwachte betalingsachterstanden te minimaliseren.
- Atradius Special Risk Management beschikt over interdisciplinaire expertise in complexe situaties en de flexibiliteit om snel te handelen bij het terugvorderen of herstructureren van schulden en het beperken van het risico op wanbetaling.

Hoe minimaliseer je het risico op zwarte zwanen en grijze neushoorns?
Vaak zijn de triggers voor grote onverwachtse wanbetalingen een combinatie van gebeurtenissen. Dit toont aan dat geen enkel bedrijf te groot is om te falen en dat zelfs de meest ervaren kredietmanager kan worden overvallen door een onverwacht faillissement van een afnemer. Bovendien laten ze zien dat dit soort wanbetalingen speciale expertise vraagt en aanleiding geeft tot het nemen van specifieke maatregelen.
De beste manier om het risico op zwarte zwaan- of grijze neushoorn-gebeurtenissen te minimaliseren is door proactieve risicomanagementmaatregelen te nemen. Kredietverzekering is de eerste stap naar gemoedsrust, omdat het dekking biedt tegen het risico dat klanten hun rekening niet kunnen betalen.
Hoe kredietverzekering kan helpen bij het minimaliseren van het risico op plotselinge wanbetaling
Een goede kredietverzekering geeft bedrijven toegang tot sectorexperts die kunnen helpen kwetsbare klanten te identificeren voordat ze in gebreke blijven. De meeste bedrijven hebben niet de interne middelen om voortdurend de financiële gezondheid van hun huidige en potentiële klanten te monitoren, dus externe hulp kan van grote waarde zijn. Atradius kan precies die hulp bieden:
- wij beschermen jou, de leverancier, tegen (verdere) niet-betalingen
- wij helpen je bij het herstructureren van de schuld van jouw klant zodat de handel kan doorgaan, of – als dat niet mogelijk is – door je te ondersteunen met de meest optimale exit-strategie
- wij besparen je tijd en realiseren kostenefficiëntie bij wanbetalingsprocedures en onderhandelingen
- je profiteert van onze culturele, taal- en juridische kennis in meer dan 50 landen
- onze diensten sluiten aan bij jouw bedrijfsstrategie ten aanzien van jouw klanten
- wij ondersteunen je bij het creëren van een sterkere positie als crediteur
- wij maximaliseren jouw terugvorderingen
Rol en toegevoegde waarde van Atradius SRM
Met onze Special Risk Management (SRM)-dienst gaat onze kredietmanagementexpertise nog een stap verder. Ons team van internationale specialisten op het gebied van risicoacceptatie, juridische zaken, claims en incasso’s helpt je bij het monitoren van het risicolandschap en het terugvorderen van openstaande facturen. Onze specialisten zijn direct inzetbaar zodra jouw verzekerde klant tekenen van financiële verslechtering vertoont.
Voor leveranciers neemt onze SRM-dienst veel zorgen weg bij laat- of niet-betalende klanten. Of het nu gaat om het herstructureren van de schuld of het ontwikkelen van een optimale exitstrategie, ons toegewijde team helpt je het best mogelijke resultaat te behalen in moeilijke omstandigheden. Zij beschikken niet alleen over de kennis en het inzicht om risico’s te anticiperen en te beperken, maar kunnen ook helpen bij het vinden van nieuwe zakelijke kansen. Dankzij ons nauwe contact met onze klanten en markten kunnen we niet alleen helpen risico’s te beheren, maar ook veilig zakendoen mogelijk maken.
Hoe wij reageren en handelen in zulke situaties is wat het verschil maakt voor jouw bedrijf.
Waarom het belangrijk is om rekening te houden met zowel zwarte zwanen als grijze neushoorns
Hoewel zwarte zwanen onmogelijk te voorspellen zijn, kan het opbouwen van veerkracht – via financiële reserves, noodplannen, flexibele operaties of kredietverzekering – hun impact beperken. Grijze neushoorns vragen juist om proactiviteit: risico’s vroegtijdig herkennen en snel handelen om kwetsbaarheden te verkleinen.
Door deze benaderingen te combineren, kunnen bedrijven een robuust raamwerk creëren voor het beheren van kredietrisico’s en zorgen voor langdurige stabiliteit en succes in een onzekere wereld.
5 tips om plotselinge wanbetaling te herkennen en de risico’s ervan te beperken
- Monitor en spoor waarschuwingssignalen vroeg op
Implementeer een risicoscoringsmodel en blijf waakzaam voor indicatoren van financiële problemen bij jouw klanten. Waarschuwingssignalen kunnen onder meer vertraagde betalingen, verzoeken om verlengde kredietvoorwaarden, frequente wijzigingen in het management en negatieve nieuwsberichten over het bedrijf of de sector omvatten. Gebruik data-analyse en kredietbewakingsinstrumenten om deze signalen in realtime te volgen. Wij kunnen je hierbij ondersteunen. Door proactief in te grijpen, kan je de impact beperken en verdere complicaties voorkomen. - Communiceer helder en spreek duidelijke betalingsvoorwaarden af
Zorg voor duidelijke en transparante communicatie tussen jou en jouw klanten voor een beter begrip van de wederzijdse verwachtingen en om wanbetalingssituaties te voorkomen door problemen aan te pakken voordat ze escaleren. Implementeer daarnaast duidelijke en afdwingbare betalingsvoorwaarden om het risico op wanbetaling te verkleinen. Overweeg vooruitbetalingen voor risicovolle klanten, kortingen voor vroege betalingen om tijdige betalingen te stimuleren en boetes voor late betalingen om wanbetaling te ontmoedigen. Beoordeel en werk deze voorwaarden regelmatig bij op basis van klantprestaties en marktomstandigheden. - Diversifieer jouw klantenportefeuille
Het sterk afhankelijk zijn van enkele belangrijke klanten vergroot jouw blootstelling aan wanbetalingen. Spreid jouw risico door jouw klantenbestand te diversifiëren over verschillende regio's, sectoren en bedrijfsgroottes. Een goed uitgebalanceerde portefeuille kan de impact van een enkele wanbetalende klant opvangen. - Voer regelmatige kredietbeoordelingen uit
Voer grondige kredietcontroles uit voordat je nieuwe klanten aanneemt en beoordeel periodiek de financiële gezondheid van bestaande klanten. Maak gebruik van financiële overzichten, kredietrapporten en branchebenchmarks voor een evaluatie van:- schuld-naar-eigen vermogen verhoudingen
- kasstroomtrends
- kredietbeoordelingen
Wij kunnen je ondersteunen in dit proces en waardevolle inzichten en bescherming bieden met jouw nieuwe klanten.
- Maak gebruik van kredietverzekering
Overweeg het afsluiten van een kredietverzekering om het risico van klanten die hun facturen niet kunnen betalen te dekken. Deze verzekering biedt dekking voor onbetaalde facturen als gevolg van klantinsolventie, toegang tot deskundige risicobeoordelingsinstrumenten en wereldwijde marktinformatie, en gemoedsrust, zodat jij je kunt concentreren op groei. Kredietverzekering fungeert als een vangnet en helpt de financiële impact van plotselinge wanbetalingen te beheersen.
Neem vandaag nog contact met ons op om onze op maat gemaakte oplossingen te verkennen die jouw kasstroom beschermen en je op koers houden voor een solide groei.