Market Monitor - Bouwsector Spanje

• Eindelijk een opleving gaande
• Nog steeds zeer lange betalingstermijnen
• De huidige politieke onzekerheid heeft een remmend effect

De krimp van de Spaanse bouwsector bodemde in 2015 uit, met een bijdrage van 0,3% aan de bbp-groei. Verwacht wordt dat de bouwproductie in 2016 met ongeveer 4% zal groeien, gevolgd door een groei van 5,5% in 2017. Deze opleving is te danken aan het economische herstel van het land, de hogere buitenlandse investeringen en de terugkeer van het ondernemersvertrouwen. De lagere grondstofprijzen versterken de huidige opleving. Wel moet gezegd worden dat dit herstel begonnen is vanaf een zeer laag niveau na jaren van ernstige recessie.

Verwacht wordt dat de woningbouw in 2016 en 2017 met meer dan 4% zal groeien dankzij de toenemende vraag in grote steden zoals Madrid en Barcelona, waar het economische herstel ver vooruit ligt op de rest van het land. De volatiele arbeidsmarkt zou de vraag echter kunnen drukken.

In 2015 ging de commerciële bouw nog achteruit, maar voor 2016 wordt een groei van 2,5% voorspeld. Een echte verbetering in dit segment zal er pas komen wanneer de vraag naar handelsruimte (winkels en kantoren) weer groot genoeg is om de lancering van nieuwe projecten te rechtvaardigen.

Het segment openbare werken leefde in 2015 op (verwacht wordt dat de groei vorig jaar 6% bedroeg) als gevolg van de algemene verkiezingen in december. Indien de huidige politieke onzekerheid met een parlement zonder werkbare meerderheid echter aanhoudt, kan dat een negatief effect hebben op de investeringen. Tegelijkertijd is er nog steeds grote onzekerheid over nieuwe infrastructuurontwikkelingsplannen van de overheid.

De concurrentie in de sector is stilgevallen omdat veel spelers de markt hebben verlaten sinds 2008. In 2015 zijn de winstmarges van de bouwondernemingen licht verbeterd en verwacht wordt dat deze positieve trend zal aanhouden. De Spaanse woningbouw, utiliteitsbouw en weg- en waterbouw zijn sterk afhankelijk van bancaire financiering. In dit verband zijn de voorwaarden voor externe financiering in 2015 verbeterd dankzij het lagere landenrisico en de betere groeivooruitzichten voor de Spaanse economie.

In de Spaanse bouwsector, waar traditioneel later wordt betaald dan in andere sectoren, duurt het gemiddeld nog steeds meer dan 100 dagen voordat een factuur wordt betaald. De afgelopen twee jaar zien we echter een lichte inkorting van de betalingstermijnen en in 2015 is de betalingsachterstand niet toegenomen.

Het aantal insolventies in de bouw nam in 2015 verder af: in de eerste negen maanden van het jaar met maar liefst 25% j-o-j. Gelet op de lagere schuldgraad van bedrijven en de positieve groeivooruitzichten verwachten we voor 2016 een verdere terugval van de bedrijfsfaillissementen met ongeveer 10% tot 15%.

Gezien de opleving hebben we ons risicoacceptatiebeleid ten aanzien van de bouwsector versoepeld ten opzichte van voorgaande jaren. Toch blijven we op onze hoede omdat de consolidatie in de sector nog gaande is en de kredietvoorwaarden nog niet volledig versoepeld zijn. Gelet op het feit dat veel bedrijven die actief zijn in de woning- en utiliteitsbouw een hoge schuldenlast hebben, zijn we nog steeds voorzichtig met die segmenten. Hetzelfde geldt voor vastgoedontwikkelaars. Indien de politieke onzekerheid aanhoudt waardoor de overheidsinvesteringen zouden dalen, kan dat negatieve gevolgen hebben voor het segment openbare werken.