Landenrapport Vietnam

Landen van Zuidoost-Azië:

Atradius STAR rating van het politieke risico*:

Indonesië: 5 (matig risico) - positief
Maleisië: 3 (matig-laag risico) - negatief
De Filipijnen: 5 (matig risico) - positief
Singapore: 1 (laag risico) - stabiel
Thailand: 4 (matig-laag risico) - negatief
Vietnam: 6 (matig-hoog risico) - positief

* De STAR rating loopt van 1 tot 10, waarbij 1 het laagste risico aangeeft en 10 het hoogste. De 10 ratingstappen zijn samengevoegd tot 5 algemene categorieën om hun interpretatie in termen van kredietkwaliteit te vergemakkelijken.  Beginnende vanaf het gunstigste deel van het kwaliteitsspectrum, variëren die categorieën van ‘laag risico’, ‘matig-laag risico‘, ‘matig risico‘, ‘matig-hoog risico‘ tot ‘hoog risico‘, met een aparte score gereserveerd voor ‘zeer hoog risico‘. In aanvulling op de 10-puntsschaal zijn aan elke stap op de schaal ratingmodifiers verbonden: ‘positief’, ‘stabiel’ en  ‘negatief’. Dankzij de ratingmodifiers is het mogelijk om verder te verfijnen en differentiëren tussen landen in termen van risico.

 

 

 

Politieke situatie

Staatshoofd: President Truong Tang Sang (sinds juli 2011)
Regeringsleider: Premier Nguyen Tan Dung (sinds juni 2006)
Regeringsvorm: Communistische staat met een steeds meer marktgerichte economie

Toenemende spanningen met China over botsende claims in de Zuid-Chinese Zee

De Vietnamese communistische partij blijft stevig in het zadel, ondanks toenemende ontevredenheid bij de bevolking over het gebrek aan persoonlijke vrijheid, corruptie in de regering en gronden die in beslag worden genomen door de administratie. De autoriteiten zijn zich bewust van het risico van die houding en proberen corruptie te bestrijden en de sociale uitgaven te verhogen. Binnen de communistische partij lijkt er een strijd aan de gang te zijn  tussen voorstanders van de harde lijn en ambtenaren die meer geneigd zijn tot economische hervorming.

Op het gebied van buitenlandse politiek escaleerde het territoriaal conflict met China over botsende claims in de Zuid-Chinese Zee in mei 2014, toen China een boorplatform stuurde naar wateren die door Vietnam waren geclaimd. Dit leidde tot een confrontatie op zee tussen rivaliserende schepen en tot felle anti-Chinese protesten in Vietnam. Nadat het olieplatform in juli was weggehaald, zijn beide partijen gesprekken opgestart om de situatie te de-escaleren. Eind oktober zijn ze uiteindelijk overeengekomen om gebruik te maken van een bestaand mechanisme om grensgeschillen te beslechten om een oplossing te vinden voor dit territoriaal geschil. Toch is het onwaarschijnlijk dat dit conflict snel zal worden opgelost.

In antwoord op de toenemende assertiviteit van China in de Zuid-Chinese Zee wil Vietnam graag op politiek en op veiligheidsvlak meer samenwerken met de Verenigde Staten en met Japan. Vietnam heeft echter niet de militaire capaciteit om een ernstige dreiging te vormen voor Chinese acties en de productiesector van het land is sterk afhankelijk van uit China ingevoerde grondstoffen. Bovendien is er, gezien de ideologische verwantschap tussen de regimes in beide landen, nog steeds een sterke pro-China factie binnen de Vietnamese communistische partij.

Economische situatie

 

 

Stabiele groei en inflatie opnieuw onder controle

Vietnam schuift langzaam op van een gecentraliseerde communistische economie naar een systeem van marktsocialisme. Een economische hervorming om dit doel te bereiken (die bij de lancering in 1986 de naam ‘doi moi’ kreeg) leidde tot een relatief sterke economische groei, maar de groei is vertraagd sinds de financiële crisis van 2008 en zal in de nabije toekomst waarschijnlijk nog niet meteen terugkeren naar de niveaus van meer dan 8% van voor de crisis.

De Vietnamese economie steunt in grote mate op de export, die gespecialiseerd is in kleding en schoenen; hierdoor is de economie kwetsbaar voor een dalende vraag naar dit soort goederen. De economie verschuift naar sectoren met hogere toegevoegde waarde zoals elektronica.

 

 

Sinds 2013 geeft de regering de voorkeur aan monetaire stabiliteit boven economische groei. De aanhoudend hoge inflatie van de afgelopen jaren (10 % en meer in 2010 en 2011) is uiteindelijk gezakt (de prognose bedraagt 3,5 % voor 2015), en in maart 2014 verlaagde de centrale bank de rente met 50 basispunten, tot 6,5 %. Met een verwachte stijging van 5,8% voor 2014, is de prognose dat het bbp 5,9 % zal stijgen in 2015.

De overheidsfinanciën blijven tekorten vertonen: het gevolg van een laks begrotingsbeleid en bestedingen voor infrastructuur en sociale bijstand. De staatsschuld bedraagt meer dan 55 % van het bbp. Hervormingen van de inefficiënte staatsbedrijven en de financiële sector zijn essentieel. Andere structurele uitdagingen zijn verbeteringen aan de infrastructuur, opleidingen voor arbeidskrachten en de strijd tegen corruptie. Het lijkt echter weinig waarschijnlijk dat dergelijke ingrijpende hervormingen zullen plaatsvinden, want binnen de communistische partij heerst een impasse tussen de conservatieven en degenen die meer hervormingsgezind zijn.

Problemen in de banksector zullen een aantal sectoren treffen

De banksector, die wordt gedomineerd door vijf grote staatsbanken, is er slecht aan toe. De sector is buiten proportie opgeblazen en staat niet in verhouding tot de grootte van de Vietnamese economie, en het aantal niet-rendabele leningen is hoog (naar schatting 10 % tot 15 %), in hoofdzaak vanwege leningen om politieke redenen. De regering heeft een aantal maatregelen genomen om de balansen van de banken op te schonen, bijvoorbeeld de oprichting van de Vietnam Asset Management Company om banken te helpen herkapitaliseren. De herstructureringen in de sector, omwille van het hoge aandeel niet-rendabele leningen, zouden de prestaties van sectoren als de bouw, staal/metaal en de financiële sector nadelig kunnen beïnvloeden.

Een diepgaande herstructurering van de banksector lijkt nog veraf, maar een ineenstorting is weinig waarschijnlijk omdat de regering steeds te hulp zal schieten om de staatsbanken te redden.

 

 

Externe economische basis vertoont een aantal zwakke plekken

Vietnam heeft een sterke betalingsbalans bewerkstelligd, met stevige rekeningoverschotten, sinds 2012, en een grote instroom van directe buitenlandse investeringen (DBI). De buitenlandse schuld steeg tot 39 % van het bbp en slechts 45 % van de export in 2014. Ondanks een verwachte stijging in 2014 en 2015 (respectievelijk tot 2,8 en 3,5 maanden importdekking) bleef de importdekking zwak en kunnen liquiditeitstekorten niet worden uitgesloten. Toch is er, gezien de beperkte internationale financiële integratie van Vietnam, weinig gevaar voor scherpe devaluaties van de wisselkoers. Terwijl de wisselkoers vast blijft, zijn een aantal gematigde devaluaties  waarschijnlijk.